Điều gì gây ra những cơn thèm ăn?

Bạn đã bao giờ rơi vào trạng thái này chưa: thèm một món ăn hay thức uống đến mức không thể nghĩ được gì khác ngoài nó? Đừng lo, đó không phải là bạn “mất kiểm soát” đâu! Thực ra, cơ thể đang cố gắng “thì thầm” với bạn rằng nó đang thiếu thốn một điều gì đó bên trong. Những cơn thèm đồ ăn không lành mạnh hay một món đặc biệt thường là tín hiệu SOS từ cơ thể, báo hiệu chế độ ăn của bạn đang mất cân bằng. Hãy cùng khám phá những nguyên nhân phổ biến nhất gây ra cơn thèm ăn và cách “đánh bại” chúng một cách lành mạnh, tự nhiên nhé!

Thủ phạm lớn nhất: Thiếu vitamin và khoáng chất

Cơ thể chúng ta giống như một dàn nhạc, cần đủ các “nhạc cụ” để chơi hòa tấu. Khi thiếu hụt dưỡng chất, nó sẽ “hét lên” qua những cơn thèm ăn. Đây là những “nghi phạm” quen mặt nhất:

Sắt (Iron)

Thiếu sắt là vấn đề phổ biến toàn cầu, ảnh hưởng đến khoảng 20% phụ nữ, 50% phụ nữ mang thai và 3% nam giới. Nếu bạn bỗng dưng thèm thịt đỏ điên cuồng (dù có thể là người ăn chay), hoặc ngày nào cũng cần cà phê để “sống sót”, đó có thể là dấu hiệu thiếu sắt. Tại Việt Nam, thiếu sắt còn thường gặp ở trẻ em và người ăn kiêng không cân đối.

Khắc phục thế nào? Hãy bổ sung thực phẩm giàu sắt như rau lá xanh (rau bina, cải xoăn, bắp cải), hạt điều, hạt bí, đậu lăng, và mì ống tăng cường sắt. Kết hợp với thực phẩm giàu vitamin C như cà chua, khoai lang, ớt chuông để cơ thể hấp thụ sắt tốt hơn. Một mẹo nhỏ: nấu súp bí đỏ với đậu đỏ – vừa ngon, vừa bổ!

Ăn rau bina có chứa nhiều sắt

Kẽm (Zinc)

Kẽm giảm dần khi chúng ta già đi hoặc stress kéo dài – mà ai chẳng stress trong cuộc sống hiện đại, đúng không? Thiếu kẽm không trực tiếp khiến bạn thèm ăn, nhưng nó làm vị giác “chai lì”, khiến bạn nêm thêm muối, đường để thấy ngon miệng hơn.

Giải pháp? Ăn nhiều đậu, hạt (hạt hướng dương, hạt chia), ngũ cốc nguyên cám và các loại hạt (hạnh nhân, óc chó). Thử làm một bát salad hạt trộn với nước sốt chanh – đơn giản mà đầy kẽm!

Các loại hạt chữa nhiều kẽm

Omega-3

Thèm đồ béo ngậy hay món gì đó “đã đời” không rời khỏi tâm trí bạn? Có thể bạn đang thiếu omega-3 đấy! Thay vì lao vào đồ chiên rán, hãy thêm chất béo tốt vào bữa ăn với bơ, các loại hạt, bơ hạt, dầu ô liu, sữa dừa, hoặc hạt lanh. Tránh xa chất béo bão hòa từ đồ ăn nhanh, bơ động vật, bánh snack đóng gói – chúng làm tăng cholesterol xấu, dễ dẫn đến bệnh tim, đột quỵ, tiểu đường. Bạn có thể thử cá basa nướng với sốt bơ hoặc sinh tố bơ sữa dừa – ngon mà bổ dưỡng!

Thực phẩm giàu Omega 3

Magiê (Magnesium)

Thèm socola đến phát cuồng? Đó có thể là dấu hiệu thiếu magiê, đặc biệt khi bạn đang trong kỳ kinh nguyệt (vì magiê giúp giảm đau cơ). Socola, đặc biệt là cacao nguyên chất, siêu giàu magiê. Ở Việt Nam, nhiều người không biết mình thiếu magiê do chế độ ăn ít rau củ, hạt.

Cách xử lý? Thay thanh socola sữa bằng vài miếng socola đen (70% cacao trở lên). Thêm yến mạch – một “ngôi sao” giàu magiê – vào bữa sáng, như cháo yến mạch socola chẳng hạn. Magiê còn giúp xương chắc khỏe, nên đừng xem nhẹ nhé!

Chất xơ (Fiber)

Thèm bánh mì trắng, mì Ý, bánh ngọt hay bất kỳ món giàu tinh bột nào? Có thể cơ thể bạn đang báo động về tình trạng kháng insulin, hạ đường huyết hoặc mệt mỏi. Thay vì chọn tinh bột tinh chế (bánh mì trắng, mì gói), hãy tăng chất xơ với trái cây và rau củ như chuối, táo, rau cải Thụy Sĩ, rau bina, bơ, bông cải xanh, cần tây, đào. Thử làm một đĩa rau củ hấp chấm kho quẹt – vừa ngon, vừa “đánh bay” cơn thèm carb!

Các loại thực phẩm giàu chất xơ

Hoạt động ảnh hưởng đến cơn thèm ăn 

Tập thể dục

Tập thể dục tốt cho sức khỏe, nhưng nếu “cháy” hết mình, cơ thể sẽ mất đi nhiều vi chất quan trọng. Thèm đồ mặn sau khi tập? Đó là dấu hiệu bạn cần bù khoáng chất và điện giải bị hao hụt, hoặc đơn giản là khát nước. Phụ nữ mang thai thường thèm mặn cũng vì lý do tương tự – nhu cầu nước và khoáng tăng cao.

Khắc phục thế nào? Uống đủ nước mỗi ngày: trung bình 8-10 ly (250ml/ly), nếu tập nặng thì tăng lên 12-15 ly. Thêm một chút muối hồng Himalaya vào nước để giữ ẩm tốt hơn và xua tan cơn thèm mặn. Sau tập, thử ăn chuối hoặc uống nước dừa tươi – vừa bù kali, vừa ngon!

Tập thể dục tại nhà

Nếu thèm đồ ngọt khi tập, đó là cơ thể cần năng lượng. Thay vì bánh kẹo, thử trái cây tươi hoặc thanh protein trước giờ tập – đủ sức để bạn “chiến” hết bài tập mà không lo “đói lòng”.

Thiếu ngủ

Ngủ ít mà hôm sau thèm đồ béo, ngọt, nhiều calo? Đó là cách cơ thể tìm “nhiên liệu nhanh” để chống lại cơn mệt. Thiếu ngủ làm rối loạn hormone, khiến cơn thèm càng dữ dội hơn. Ở Việt Nam, áp lực công việc và thói quen thức khuya càng làm vấn đề này phổ biến.

Một giấc ngủ ngon giúp cơ thể khỏe mạnh hơn

Giải pháp? Tạo thói quen ngủ đúng giờ: đi ngủ và thức dậy cùng thời điểm để đồng hồ sinh học hoạt động nhịp nhàng. Đặt báo thức cho cả giờ đi ngủ (ví dụ 10h tối) để thư giãn đúng lúc. Tránh điện thoại, máy tính ít nhất 1 giờ trước khi ngủ – ánh sáng xanh từ màn hình làm giảm melatonin, khiến bạn khó ngủ sâu. Thay vào đó, đọc sách hoặc nghe nhạc nhẹ. Cuối tuần, tha hồ “bung xõa” rồi ngủ bù nhé!

Nếu lỡ ngủ ít, hãy ăn đều đặn protein suốt ngày hôm sau (đậu, bơ, cá, hạt) kết hợp với carb tốt (khoai lang, trái cây) để ổn định đường huyết và xua tan cơn thèm đồ ăn vặt.

Hiểu được cơn thèm nghĩa là gì chính là bước đầu để làm chủ chúng. Khi bạn lắng nghe cơ thể và bổ sung đúng thứ nó cần, bạn sẽ khỏe hơn, vui hơn, và tràn đầy năng lượng! Ở Việt Nam, với nguồn thực phẩm đa dạng từ rau củ, trái cây đến hải sản, bạn hoàn toàn có thể biến việc ăn uống thành một hành trình vừa ngon miệng vừa tốt cho sức khỏe. Hãy thử ngay hôm nay nhé!

AGORA